Veel kinderen met autisme hebben moeite met eten. Bij veel van deze kinderen is dit geen fase die vanzelf weer over gaat. Sterker nog; bij veel kinderen gaat het eten langzaamaan steeds een beetje moeilijker. Het sluipt erin, zonder dat je het in de gaten hebt. Totdat je op een gegeven moment alle regels overboord hebt gegooid en instemt met álles waar hij om vraagt; je bent al lang blij dat hij íets eet!
Moeilijk eten bij autisme: is er sprake van een eetstoornis?
Veel kinderen met autisme hebben moeite met eten. Bij een deel van deze kinderen is er sprake van ARFID: Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder. In het Nederlands: selectieve eetstoornis. ARFID komt naar schatting bij 280.000 Nederlanders voor, waaronder 150.000 kinderen. Ter vergelijking: Anorexia Nervosa komt bij ongeveer 5600 Nederlanders voor. Het gaat dus om enorme aantallen, maar ARFID wordt nog te vaak niet herkend door professionals.
Of er nou sprake is van een eetstoornis of niet; jij wilt graag dat jouw kind voldoende en gevarieerd eet. Hoe komt het nou dat dat niet lukt?
5 Mogelijke oorzaken voor moeilijk eten bij een kind met autisme
Eten is een activiteit met heel veel verschillende aspecten. De reden waarom het niet lukt voldoende en gevarieerd te eten, verschilt dan ook per kind. Het is de kunst erachter te komen welke oorzaak (of oorzaken!) voor jouw kind van toepassing zijn. Pas als je dát weet, kan je gaan werken aan een oplossing!
1. Moeite met eten door overgevoeligheid voor een bepaalde structuur
Is jouw kind erg gevoelig voor prikkels in de mond? Dan kan hij/zij misschien niet alle structuren verdragen. Dit is geen aanstellerij. Denk eens aan het geluid van nagels over een ouderwets schoolbord; krijg jij daar de rillingen van? Dit gevoel is vergelijkbaar met het gevoel dat jouw kind heeft bij een bepaalde structuur van eten in de mond. Hap na hap.
Eten kan droog voelen, of juist plakkerig. Korrelig of grote brokken. Hard of zacht, knapperig, of zompig. Het kan zijn dat jouw kind niet tegen 1 of 2 specifieke structuren kan. Je komt hier achter door een dagboekje bij te houden. Schrijf een paar dagen achter elkaar op wat je kind niet wil eten en wat wel lukt. Kan je een patroon herkennen?
2. Moeite met eten dat door-elkaarzit
Het kan ook zijn dat jouw kind er moeite mee heeft verschillende structuren tegelijk in zijn mond te voelen. Denk bijvoorbeeld aan spaghetti-met-saus of hutspot met worst en jus. De explosie aan prikkels in zijn mond kan te heftig zijn voor jouw kind.
Lukt het om het eten gescheiden op het bord te leggen? Dat helpt vaak al enorm! Ja, je kind eet dan dus droge spaghetti en een losse hap saus en de groenten ook apart. Als het jouw kind helpt, zou ik er niet te moeilijk over doen 😉
3. Moeite met de onvoorspelbaarheid van eten
Bij bijna al het eten, is het maar afwachten wat je krijgt. Zijn de aardappels deze keer nog erg heet of al afgekoeld? Zijn de boontjes lang gekookt en dus wat slap, of kraken ze als je er in bijt? Is het brood al oud en dus een beetje droog?
Het eten wat je in je mond stopt is telkens een beetje anders en die verrassing kan lastig zijn voor jouw kind.
Ontdek welke verrassing het vervelendst is voor jouw kind en zoek naar een oplossing voor díe specifieke verrassing. Temperatuur? Hard of zacht? Ook hierbij kan een dagboekje helpen om er achter te komen!
4. Behoefte aan duidelijkheid
Vraagt jouw kind voortdurend om eten? Misschien is de oorzaak niet zozeer ‘honger’ of ‘zin in iets lekkers’, maar vooral behoefte aan duidelijkheid! Zodra je je dat beseft, voelt het ineens een stuk minder alsof je kind voortdurend aan het zeuren is, niet waar?
Geef je kind duidelijkheid door gebruik te maken van picto’s op een planbord. En vergeet daarbij de broodmaaltijd, het fruit en de tussendoortjes niet!
Gebruik eventueel een Time Timer om te laten zien hoe lang het nog duurt voordat jullie gaan eten en hoe lang het nog duurt voordat hij van tafel mag.
5. Ingewikkelde sociale interactie
We zitten aan tafel om te eten, maar vaak maken we er ook een ‘gezellig momentje’ van. Zo’n gezellig momentje kost sommige kinderen met autisme veel energie.
Wie is wanneer aan de beurt om te praten? Wie moet ik daarbij aankijken? Papa fronst zijn gezicht, zou hij misschien boos zijn?
Dit is ingewikkeld voor jouw kind. En dan moet hij óók nog eten ondertussen…
Als dit speelt bij jouw kind, onderzoek dan of het helpt u om het functionele aspect en het sociale aspect te scheiden. Dat gezellige praatje kan namelijk ook op een ander moment 😉
6. Vol hoofd
Vindt jouw kind eten moeilijk? Dan is het helemáál moeilijk als hij een vol hoofd heeft door dingen die eerder vandaag gebeurd zijn!
Zorg daarom voor voldoende basisrust. Hoe meer ontspanning bij jouw kind, hoe beter hij moeilijke taken zoals eten kan uitvoeren. Gebruik een dagplanning van picto’s op een planbord om jouw kind meer structuur en duidelijkheid te bieden en te helpen bij de schakelmomenten (=overgang van de ene naar de andere activiteit). Dit zorgt voor meer rust in het koppie en dát zorgt echt voor beter eten!
7. Blijf geduldig
Als jouw kind met autisme moeilijk eet, kan je daar behoorlijk wanhopig van worden. Toch is het belangrijk om geduldig te blijven. Boos worden, je kind straffen of hem/haar dwingen te eten, werken averechts.
Vind jij het lastig geduldig te blijven? In onze community vind je herkenning en erkenning bij andere moeders in dezelfde situatie als jij. En dat helpt enorm! Weten dat je niet de enige bent die het lastig vindt, zorgt ervoor dat je dit probleem al veel beter aankunt. Daarnaast geven de moeders elkaar ook nog eens heel veel tips en trics die je kunt uitproberen in jouw thuissituatie! Bekijk hier of de community iets voor jou is en meld je aan!
