Ouders van kinderen met autisme weten als geen ander hoe belangrijk visuele ondersteuning kan zijn. Een planbord vol duidelijke symbolen kan net het verschil maken tussen chaos en overzicht in het dagelijks leven. Maar hoe vind je de beste pictogrammen voor je kind met autisme? In deze blog neem ik je mee in de wereld van picto’s, zodat je precies weet waar je op moet letten bij het maken van de juiste keuze.
Hoe vind je de beste pictogrammen voor je kind met autisme?
Het aanbod van pictogrammen is enorm. Je kunt kiezen uit verschillende stijlen, kleuren en materialen en dat kan best overweldigend zijn. Toch zijn er een paar belangrijke aandachtspunten die je helpen een goede selectie te maken. Hieronder lees je waar je rekening mee kunt houden om de beste picto’s te vinden, zodat je kind precies de ondersteuning krijgt die het nodig heeft.
Wat je sowieso niet mag vergeten, is het doel van de pictogram: informatie overbrengen. Zwart-witte pictogrammen zien er wellicht niet ‘gezellig’ uit, maar als zij het doel bereiken bij jouw kind, dan is het de perfecte pictogram.
1. Kies een passende stijl
Of je nu zwart-wit lijntekeningen of full-color afbeeldingen zoekt: de stijl van het pictogram is essentieel. Sommige kinderen zijn gebaat bij minimalistische, eenvoudig herkenbare afbeeldingen, terwijl anderen juist meer detail nodig hebben om de betekenis te begrijpen. Observeer je kind: reageert het goed op felle kleuren, of raakt het juist overprikkeld? Hoe vind je de beste pictogrammen voor je kind met autisme? Door te ontdekken welke stijl aansluit op de belevingswereld van je zoon of dochter. Een goede vuistregel is om te beginnen met eenvoudige, rustige beelden en later eventueel meer details toe te voegen als blijkt dat dit nodig is.
2. Denk na over de materiaalkeuze
Pictogrammen komen in allerlei vormen en materialen: gelamineerd karton, magnetische kaartjes of stevig plastic. Een kind dat graag dingen in de mond stopt of intensief met de picto’s omgaat, zal baat hebben bij duurzame materialen die niet snel scheuren of beschadigen. Wil je de pictogrammen op de koelkast of een ander magnetisch bord gebruiken? Dan zijn magnetische pictogrammen ideaal, omdat je ze eenvoudig kunt verplaatsen. Zorg er sowieso voor dat de materialen bestand zijn tegen slijtage, zodat je niet om de haverklap nieuwe sets hoeft aan te schaffen.
3. Let op de inhoud
De beste pictogrammen voor je kind met autisme sluiten aan bij de activiteiten in jullie gezinsleven. Denk aan picto’s voor ochtend- en avondrituelen, school, huiswerk, eten, spelen, douchen, enzovoort. Het is slim om te starten met een basisset die de meest voorkomende handelingen omvat en die later uit te breiden met specifieke pictogrammen op maat. Hoe meer de pictogrammen lijken op jullie eigen rituelen en routines, hoe effectiever ze zijn. Vergeet niet om ook picto’s toe te voegen voor vrije tijd en ontspanning, zoals ‘chillen’, ‘wandelen’ of ‘tijd voor jezelf’. Zo weet je kind niet alleen wat er moet gebeuren, maar ook wanneer er ruimte is om te ontprikkelen.
4. Geef je kind inspraak
Veel ouders onderschatten hoe waardevol het kan zijn om hun kind te betrekken bij de selectie van pictogrammen. Laat je kind kiezen uit verschillende opties als dat haalbaar is. Sommige kinderen vinden het leuk om mee te denken over de vorm of kleur van de picto’s, terwijl anderen vooral de inhoud belangrijk vinden. Deze betrokkenheid vergroot de kans dat je kind de pictogrammen écht zal gebruiken. Het gevoel dat de picto’s “van hen” zijn, maakt het hele systeem persoonlijker en relevanter.
5. Integreer pictogrammen in een vertrouwde routine
Pictogrammen alleen doen niets als ze niet consistent in jullie dagelijks leven worden ingezet. Zorg daarom voor een vast moment – bijvoorbeeld elke avond – waarop je samen het planbord bekijkt en de picto’s voor de volgende dag klaarzet. Dit maakt het proces voorspelbaar en geeft je kind structuur. Houd er rekening mee dat het even kan duren voordat je kind eraan gewend is en dat er soms aanpassingen nodig zijn. Wees niet bang om te experimenteren met de volgorde van de picto’s of de manier waarop je ze presenteert. Elk gezin is anders en een goede fit vraagt soms om wat zoekwerk.
6. Wees geduldig en vier successen
Een cruciaal aspect in het gebruik van pictogrammen is geduld. Je kind zal niet van de ene op de andere dag gewend zijn aan het nieuwe systeem. Dat is helemaal niet erg: langzaam wennen werkt vaak beter dan een rigoureuze overstap. Merk je na een tijdje kleine successen, bijvoorbeeld dat je kind zelfstandig naar de badkamer gaat of zonder vragen zijn jas pakt? Sta daar dan even bij stil en geef een compliment. Die positieve bekrachtiging helpt je kind om het systeem te omarmen en vergroot het zelfvertrouwen.
Meer handvatten voor je kind met autisme nodig?
Nu je weet hoe je de beste pictogrammen voor je kind met autisme kunt vinden, is het tijd om de volgende stap te zetten. Een goed doordacht picto-systeem kan echt een wereld van verschil maken in jullie gezinsleven. Het helpt niet alleen om de dag voorspelbaarder te maken, maar ook om je kind meer autonomie te geven. Houd rekening met de stijl, het materiaal en de inhoud en durf gaandeweg dingen aan te passen als dat nodig is.